Klimaatactivist Carice van Houten op heterdaad betrapt: ‘Carice loopt hier de deur plat!’

Carice van Houten is zonder twijfel een van de meest succesvolle Nederlandse actrices op internationaal niveau. In 2014 werd ze in Ierland bekroond met een Angela Award voor haar rol als Melisandre in de wereldberoemde televisieserie Game of Thrones. Haar vertolking van de raadselachtige priesteres leverde haar in 2019 zelfs een nominatie op voor een Emmy Award in de categorie Outstanding Guest Actress in a Drama Series. Naast haar acteercarrière is Van Houten de laatste jaren echter ook actief als klimaatactivist, wat haar zowel lof als kritiek oplevert.

Van actrice naar klimaatactivist

Volgens haar eigen zeggen raakte Carice van Houten in februari 2023 betrokken bij de klimaatactiegroep Extinction Rebellion. Tijdens een lezing van wetenschapsfilosoof Chris Julien, georganiseerd door de actiegroep, werd ze zich bewuster van de impact van klimaatverandering en besloot ze in actie te komen. Samen met Milieudefensie en tientallen andere activisten nam ze op 16 mei 2023 deel aan een vergadering van certificaathouders van de Rabobank. Tijdens deze bijeenkomst sprak ze zich uit tegen de leningen die de bank verstrekt aan ondernemers in de intensieve veehouderij. Volgens Milieudefensie neemt de bank onvoldoende maatregelen om de opwarming van de aarde te beperken, zoals is afgesproken in het klimaatakkoord van Parijs uit 2015.

Haar activisme heeft inmiddels meerdere keren tot aanhoudingen geleid. Meerdere keren werd ze opgepakt bij klimaatprotesten, onder andere op de A12, waar demonstranten het verkeer blokkeerden om aandacht te vragen voor hun zaak. Van Houten is sindsdien een prominent gezicht van de klimaatactiebeweging in Nederland geworden.

Klimaatbewust of hypocriet?

Wie zich actief inzet voor het klimaat, moet natuurlijk zelf het goede voorbeeld geven. Dat is precies waar de kritiek op Van Houten begint. Volgens weekblad Party woont de actrice in een huis met energielabel C en zou ze in de winter haar woning flink verwarmen met gas, wat haaks staat op haar uitgesproken mening over milieubewust leven.

Daarnaast werd onthuld dat Van Houten een fervent online shopper is. Bart Ettekoven, hoofdredacteur van Weekend, vertelde onlangs over haar koopgedrag: “Ik was laatst bij een postkantoor om een pakketje op te halen, en de medewerkster daar vertelde me dat Carice van Houten de deur platloopt. Ze komt hier wekelijks achttien pakketjes ophalen en stuurt de helft weer terug. Nou, lekker klimaatbewust is dat.”

Dit leidt tot de nodige kritiek, want het constante op en neer rijden van PostNL-busjes is allesbehalve duurzaam. Daarnaast heeft Van Houten in het verleden langeafstandsrelaties gehad en zou ze regelmatig het vliegtuig nemen. “Het is wel grappig dat mensen die zo hoog van de toren blazen, zelf ook niet altijd klimaatvriendelijk leven,” aldus Ettekoven.

De kritiek op activisten

Carice van Houten is niet de enige bekende Nederlander die zich inzet voor het klimaat en tegelijkertijd kritiek krijgt op haar eigen leefstijl. Klimaatactivisten die pleiten voor drastische veranderingen in het beleid en de consumptiemaatschappij, worden vaak onder een vergrootglas gelegd. Het argument “practice what you preach” wordt regelmatig gebruikt om de geloofwaardigheid van activisten ter discussie te stellen.

Van Houten heeft zelf nog niet inhoudelijk gereageerd op de aantijgingen over haar eigen ecologische voetafdruk. Wel is bekend dat ze haar activisme niet zomaar opgeeft en zich blijft inzetten voor een duurzamere wereld. Of de kritiek haar activisme zal beïnvloeden, valt nog te bezien.

Acteren en activisme: een lastige combinatie?

Het is niet ongebruikelijk dat beroemdheden zich inzetten voor maatschappelijke kwesties. Van Houten is een voorbeeld van een actrice die haar platform gebruikt om een boodschap uit te dragen. Haar rol binnen Extinction Rebellion heeft haar een nieuw soort bekendheid opgeleverd, naast haar prestaties in de filmwereld.

Haar betrokkenheid bij de klimaatbeweging roept echter ook vragen op over de impact van beroemdheden op maatschappelijke discussies. In hoeverre kunnen publieke figuren hun bekendheid gebruiken om aandacht te vragen voor grote problemen, zonder zelf onder vuur te komen te liggen? Van Houten lijkt voorlopig niet van plan om haar activisme op een lager pitje te zetten, ondanks de kritiek die ze ontvangt.

Of Carice van Houten haar activisme zal blijven combineren met haar succesvolle acteercarrière, blijft een interessante kwestie. Eén ding is zeker: haar naam blijft zowel in de filmindustrie als in de klimaatbeweging een gespreksonderwerp.