De Reünie onder vuur: nieuwe opzet met Herman van der Zandt flopt bij kijkers

De herlancering van De Reünie op NPO 1 had een sterk en emotioneel nieuw begin moeten markeren, maar de cijfers vertellen een heel ander verhaal. Met presentator Herman van der Zandt aan het roer en een vernieuwd format waarin niet langer klassenreünies centraal staan, maar het persoonlijke verhaal van een bekende Nederlander, hoopte de publieke omroep het programma een frisse impuls te geven. Helaas blijkt de herstart op televisie allerminst een succes.

Kijkcijferanalist Tina Nijkamp windt er in ieder geval geen doekjes om: zij noemt de eerste aflevering met slechts 424.000 kijkers ronduit “een nachtmerrie”. En dat terwijl de aflevering op papier veelbelovend leek.

Arjan Ederveen als eerste gast: een beladen start

In de aflevering van afgelopen woensdag stond acteur en schrijver Arjan Ederveen centraal. Samen met presentator Herman van der Zandt dook hij in het verleden, meer specifiek in zijn tijd bij de musical Oliver! waarin hij in zijn jonge jaren schitterde. Het werd een aflevering vol emotionele momenten. Ederveen vertelde openhartig over de dood van zijn broer, die slechts 46 jaar werd, en de impact van de alzheimerdiagnose bij zijn vader.

“Ik ben een heel gesloten mens,” aldus Ederveen in de uitzending. “Ik vind het nooit leuk om het over mijn familie te hebben, maar ik voelde nu dat ik dat moest doen.” Zijn kwetsbaarheid raakte zichtbaar Van der Zandt, en ongetwijfeld ook de kijkers die wel hadden afgestemd. Toch wist deze persoonlijke benadering het grote publiek niet te overtuigen.

Wat is er veranderd aan De Reünie?

Waar De Reünie voorheen draaide om de kracht van de groep – oud-klasgenoten die elkaar na decennia weer ontmoeten en samen herinneringen ophalen – is het programma nu gecentreerd rondom één bekend gezicht. De setting, het schoolbord en de vertrouwde klasbankjes zijn ingeruild voor een meer documentaire-achtige aanpak.

Presentator Herman van der Zandt, jarenlang een vertrouwd gezicht op de Nederlandse televisie, had met zijn rustige en bedachtzame stijl wellicht gehoopt de juiste toon te raken. Toch blijkt dat de magie van het oude format – het collectieve geheugen van een schoolklas als mini-maatschappij – niet eenvoudig te vervangen is door het persoonlijke verhaal van één BN’er.

Tina Nijkamp analyseert het als volgt: “Het format is omgekat naar willekeurige onderwerpen. En dat is jammer, want juist een klas leent zich perfect voor dit programma. Het is een kleine maatschappij waarin dynamiek, nostalgie en persoonlijke ontwikkeling samenkomen. Door die focus los te laten, verlies je het unieke karakter van de show.”

Een bittere pil voor de NPO

De eerste aflevering trok dus slechts 424.000 kijkers. Een dramatische score, zeker voor een programma dat op prime time wordt uitgezonden op NPO 1. Ter vergelijking: herhalingen van Radar en Spoorloos trekken regelmatig ruim boven de 800.000 kijkers. De kijkcijferklap komt hard aan, zeker nu NPO’s programmering al onder druk staat van commerciële concurrentie én streamingdiensten.

De vraag is dan ook of de publieke omroep vasthoudt aan het nieuwe concept of toch weer teruggaat naar de oorspronkelijke succesformule. Het is immers niet ongebruikelijk dat programma’s, na een teleurstellende start, alsnog koerswijzigingen doorvoeren om het tij te keren.

De kracht van herkenning

Dat het oude format van De Reünie jarenlang succesvol was, lag volgens velen aan de herkenbaarheid. Het collectieve aspect van een schoolklas zorgt voor een breed spectrum aan emoties en verhalen. Kijkers herkenden hun eigen schooltijd, zagen zichzelf terug in de verhalen van oud-klasgenoten, en voelden mee met successen en tegenslagen.

Het nieuwe format doet daar afstand van, en dat lijkt een grote gok die niet uitbetaalt. Het programma wordt nu een-op-een vergeleken met andere praatprogramma’s waarin bekende Nederlanders hun verhaal doen, zoals De Geknipte Gast of Sterren op het Doek. In dat genre is de concurrentie moordend.

De reacties van kijkers: gemengde gevoelens

Op sociale media werd wisselend gereageerd op de eerste uitzending. Veel kijkers vonden het mooi om Arjan Ederveen in zo’n kwetsbare rol te zien. Zijn eerlijke, soms ontwijkende antwoorden werden als authentiek ervaren. Toch vonden velen het format te traag, te geforceerd en te weinig vernieuwend. “Het is niet slecht, maar het is niet meer De Reünie,” schreef iemand op X (voorheen Twitter). Anderen vroegen zich hardop af waarom het oude concept moest worden aangepast.

Ook de keuze om met Herman van der Zandt te werken, werd door sommigen bekritiseerd. Hoewel hij bekendstaat als een uitstekende interviewer, mist hij volgens critici het charisma dat eerdere presentatoren als Rob Kamphues of Patrick Lodiers wél wisten mee te brengen. “Hij is te ingetogen, te afstandelijk. Voor een programma dat draait om emotie heb je iemand nodig die daar meer kleur aan geeft,” aldus een kijker op Facebook.

Wat betekent dit voor Herman van der Zandt?

Voor Van der Zandt is dit project belangrijk. Het is zijn eerste grote televisieklus sinds zijn vertrek als NOS-presentator en zijn overstap naar KRO-NCRV. Een flop van dit formaat is dan ook geen goed nieuws voor zijn verdere tv-carrière, al is het nog te vroeg om harde conclusies te trekken.

Zijn reputatie als degelijke presentator is nog niet verdwenen, maar het risico bestaat dat hij door kijkers én de omroep nu sneller als ‘veilig maar kleurloos’ wordt gezien. Dat kan gevolgen hebben voor toekomstige projecten. Succesvolle programma’s vereisen tegenwoordig immers méér dan alleen vakmanschap; er moet ook sprake zijn van een klik met de kijker.

Kansen voor herstel?

Toch hoeft de situatie nog niet definitief te zijn. Er staan nog meerdere afleveringen gepland van De Reünie, en het programma kan zich met sterkere verhalen en bekendere gasten nog herpakken. Denk bijvoorbeeld aan afleveringen met BN’ers die een grote fanbase hebben of maatschappelijke thema’s die breed aanspreken. Maar dan moet er wel snel geschakeld worden, want bij blijvende lage kijkcijfers is het niet uitgesloten dat NPO de stekker vroegtijdig uit het project trekt.

Een mogelijke optie zou kunnen zijn om het klassieke klasformat te herintroduceren – al dan niet in combinatie met een centrale BN’er – zodat de balans tussen persoonlijke verhalen en herkenbaarheid wordt hersteld.

Conclusie

Wat bedoeld was als een frisse start voor De Reünie, is voorlopig uitgelopen op een pijnlijke mislukking. De kijkcijfers zijn onder de maat, de kritiek op het nieuwe format is stevig en de presentator weet vooralsnog geen sterke indruk achter te laten.

Toch biedt deze flop ook kansen: het programma leeft weer in het publieke debat, en dat is altijd een startpunt voor verbetering. De komende weken zullen bepalend zijn voor de toekomst van De Reünie. Keert men terug naar de kern van het oude succes, of probeert men koste wat kost het nieuwe pad vast te houden?

Eén ding is duidelijk: het Nederlandse publiek is kritisch, trouw aan wat werkt, en laat zich niet zomaar meeslepen door een ‘rebranding’. Een les die zowel de makers als Van der Zandt ter harte moeten nemen.